phân tích bài thơ mùa hạ của xuân quỳnh

Mùa hạ là mùa gắn liền với những kỷ niệm đặc biệt trong cuộc sống của mỗi con người. So với các mùa khác trong năm, mùa hạ có vẻ ít được ưu ái hơn, vì nó không mang cái mát mẻ của mùa thu, cũng không có sự ấm áp của mùa xuân hay cái rét tê tái của mùa đông. Mùa hạ nổi bật với cái nắng cháy da, nóng bỏng và khô cằn. Tuy nhiên, chính sự khắc nghiệt của mùa hè lại là nguồn cảm hứng bất tận cho các thi sĩ, trong đó có Xuân Quỳnh, người đã viết nên bài thơ “Mùa hạ” với những cảm nhận sâu sắc về mùa hè, cũng như về tuổi trẻ và những khát khao, ước mơ không ngừng.

Bài thơ "Mùa hạ" của Xuân Quỳnh không chỉ là một bài thơ về thiên nhiên, mà còn là bài thơ về tuổi trẻ, về những đam mê và khát vọng của con người. Qua đó, tác giả thể hiện những cảm nhận tinh tế của mình về mùa hè và tuổi thanh xuân đã qua. Những hình ảnh trong bài thơ không chỉ đẹp đẽ, trong sáng mà còn đầy sức sống và đầy ắp những kỷ niệm.

Bài thơ bắt đầu với những cảm nhận rõ nét về mùa hè qua các giác quan: “Đó là mùa của những tiếng chim reo, trời xanh biếc, nắng tràn trên khắp ngả, đất thành cây, mật trào lên vị quả.” Tác giả đã khéo léo dùng ngòi bút tinh tế để miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mùa hạ, không chỉ bằng mắt nhìn mà còn bằng cảm nhận của thính giác, vị giác và xúc giác. Mùa hè hiện lên rực rỡ qua màu xanh biếc của bầu trời, âm thanh vui tai của những đàn chim reo, cái nắng mạnh mẽ bao phủ khắp mọi nơi. Những từ ngữ như “mật trào lên vị quả” hay “đất thành cây” khiến ta cảm nhận được sự sống động, căng tràn nhựa sống của mùa hè. Đó là mùa của sự phát triển, sự vươn lên và là mùa của những chặng đường mới, đầy hứa hẹn.

Đó là mùa không thể giấu che
Cả vạn vật đều phơi trần dưới nắng
Biển xanh thẳm, cánh buồm lồng lộng trắng
Từ những miền cay đắng hoá thành thơ.

Tiếp theo, Xuân Quỳnh tiếp tục miêu tả mùa hạ qua ánh sáng của mặt trời. Mùa hạ không thể giấu che vì mọi sự vật đều phải phơi bày dưới ánh nắng gay gắt. “Biển xanh thẳm, cánh buồm lồng lộng trắng, từ những miền cay đắng hoá thành thơ.” Mùa hè trong bài thơ là mùa của sự phơi bày và khám phá. Dưới cái nắng vàng rực rỡ, không có gì có thể che giấu, mọi vật đều trở nên tinh khiết và đẹp đẽ. Dưới ánh sáng đó, những nỗi buồn, những gian nan, thử thách trong cuộc sống cũng như những khó khăn của tuổi trẻ sẽ dần dần biến thành những bài thơ đẹp đẽ, như một lời khẳng định rằng dù cuộc sống có khó khăn đến đâu, thì sức sống, sự tươi mới và niềm tin vào tương lai vẫn luôn cháy bỏng.

"Mùa hạ là mùa của những ước mơ, những dục vọng muôn đời không xiết kể.” Đúng vậy, mùa hạ chính là mùa của những khát khao, những đam mê cháy bỏng không ngừng, đặc biệt là đối với tuổi trẻ.

Đó là mùa của những ước mơ
Những dục vọng muôn đời không xiết kể
Gió bão hoà, mưa thành sông thành bể
Một thoáng nhìn có thể hoá tình yêu

Đọc bài thơ mùa hạ của Xuân Quỳnh, người đọc hiểu được mùa hạ gắn liền với mỗi giai đoạn của cuộc đời con người. Mùa hạ của Xuân Quỳnh là mùa của những đam mê, những giấc mơ và khát vọng. Liệu rằng những điều ấy có phải là nhà thơ đang nhớ lại những năm tháng tuổi trẻ của mình? Tuổi trẻ nào mà ai chả không mang trong mình ước mơ và khát vọng lớn. Mùa hè với cái nắng gắt và những cơn gió bão chính là hình ảnh ẩn dụ cho những thử thách trong cuộc sống. Mỗi bước đi đến ước mơ đều không hề dễ dàng. Con đường chinh phục ước mơ luôn đan xen với những khó khăn, thử thách, những cơn bão của cuộc đời. Tuy nhiên, chính những khó khăn ấy lại tạo ra sức mạnh để con người có thể trưởng thành và chạm tới những đỉnh cao mới. Đó là một hành trình đầy gian nan, nhưng cũng đầy hy vọng và ước mơ.

Mùa hạ cũng là mùa của những kỷ niệm tuổi thơ. Trong bài thơ, Xuân Quỳnh đã miêu tả những hình ảnh gợi nhớ về một thời tuổi trẻ đầy ngây thơ và vô tư: “Đó là mùa của những buổi chiều, cánh diều giấy nghiêng vòm trời cao vút, tiếng dế thức suốt đêm dài oi bức.” Những hình ảnh này không chỉ là những ký ức của riêng tác giả mà còn là ký ức chung của nhiều người, những buổi chiều hè cùng bạn bè thả diều, tiếng dế vang lên suốt đêm hè oi ả. Mùa hạ trong thơ Xuân Quỳnh không chỉ gắn liền với sự nóng bức của mùa hè, mà còn là mùa của những kỷ niệm đẹp, những khoảnh khắc hồn nhiên không thể nào quên.

Kết thúc bài thơ là nỗi lòng tâm sự luyến tiếc của tác giả với mùa hè tươi đẹp rạng rỡ. “Ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?” là câu hỏi vô thức chợt nhận ra thời gian của tuổi trẻ đã trôi đi. Xuân Quỳnh giật mình tự hỏi chính mình rằng có thể níu giữ những khát khao, níu giữ tuổi trẻ được không?

Mùa hạ của tôi, mùa hạ đã đi chưa
Ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?
Mà mặt đất màu xanh là vẫn biển
Quả ngọt ngào thắm thiết vẫn màu hoa.

Cuối cùng, bài thơ khép lại bằng những câu hỏi đầy ưu tư: “Mùa hạ của tôi, mùa hạ đã đi chưa, ôi tuổi trẻ bao khát khao còn, hết?” Đây là nỗi niềm luyến tiếc của tác giả với mùa hè tươi đẹp và với những khát khao, ước mơ chưa thực hiện được. Xuân Quỳnh như chợt nhận ra rằng thời gian trôi qua quá nhanh, tuổi trẻ không thể quay lại. Những ước mơ ấy có thể sẽ không bao giờ trở lại, nhưng tác giả vẫn hy vọng vào một tương lai đầy hi vọng và khát khao cháy bỏng.

Bài thơ "Mùa hạ" của Xuân Quỳnh không chỉ là những cảm xúc về thiên nhiên, mà còn là những suy tư sâu sắc về cuộc sống và tuổi trẻ. Tác giả đã gửi gắm thông điệp ý nghĩa về cuộc sống: tuổi trẻ là thời điểm của nhiệt huyết, của khát vọng và ước mơ. Mùa hạ trong bài thơ không chỉ là mùa của cái nắng, mà còn là mùa của sự sống, sự tươi mới, là mùa của những khát vọng không ngừng cháy bỏng. Bài thơ này khơi gợi niềm tin vào sự lạc quan và hy vọng, để mỗi người trong chúng ta dù đã qua đi một thời tuổi trẻ, vẫn có thể sống hết mình, làm những điều mình mong muốn và theo đuổi những ước mơ của riêng mình.