Bài tập 4:

a. Từ địa phương trong 2 câu thơ dưới đây là từ: hoài

"Anh tưởng giếng nước sâu anh nối sợi dây dài

Ngờ đâu giếng cạn anh tiếc hoài sợi dây"

- Từ hoài ở đây có nghĩa là: mãi, cứ kéo dài một việc không hoàn thành, không dứt khoát. Ở đây cụm từ "tiếc hoài" ý chỉ nỗi tiếc nuối của chàng trai cứ day dứt mãi không nguôi.

Nếu thay từ "hoài" trong câu thơ trên bằng từ toàn dân thì có thể thay bằng từ "mãi" câu thơ sẽ trở thành:

"Anh tưởng giếng nước sâu anh nối sợi dây dài

Ngờ đâu giếng cạn anh tiếc mãi sợi dây"

=> Việc thay đổi từ ngữ này tuy không làm thay đổi nhiều về nghĩa  gốc của câu thơ tuy nhiên có thể làm ảnh hưởng đến âm điệu bằng trắc từ đó làm thay đổi nhịp điệu của câu thơ. Thêm nữa từ "tiếc hoài" có ý tứ da diết và văn thơ hơn so với từ tiếc mãi vì vậy sự thay đổi có thể làm ảnh hưởng đến bản sắc và ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt.

 b. Từ địa phương trong hai câu thơ dưới là: chi rửa

"Nỗi niềm chi rửa Huế ơi,

Mà mưa xối xả trắng trời Thừa Thiên?"

Từ "chi rửa" ở đây là phương ngữ của các tỉnh miền Trung và có thể thay thế bởi các từ toàn dân như: tại sao, vì sao, sao thế,...

=> Tuy nhiên tương tự việc sử dụng từ địa phương ở câu thơ này để làm đậm chất nét vùng miền khiến câu thơ trở nên càng thân thuộc, chân thực với địa phương Thừa Thiên Huế được nhắc đến. Đồng thời việc sử dụng từ "chi rửa" cũng khiến câu thơ mang đậm âm sắc miền Trung thân yêu khiến người đọc có được cảm giác như đang nghe chính người con miền Trung thốt ra lời cảm thán khi nhìn thấy cơn mưa trắng trời, mưa xối xả tại miền trung. Vì vậy việc thay đổi từ phổ thông ở 2 câu thơ này cần được cân nhắc kỹ lưỡng tránh làm mất đi cái hay, cái đặc sắc và ý nghĩa đặc trưng.