vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ tạo nên sự phân hoá đa dạng của thiên nhiên nước ta như thế nào?

1. Vị trí địa lý và giới hạn lãnh thổ:

– Khái quát về vị trí địa lý cơ bản của nước ta: Việt Nam là một quốc gia nằm ở rìa phía đông bán đảo Đông Dương, nơi tiếp giáp với Biển Đông và được coi trung tâm khu vực Đông Nam Á khi nằm ở vị trí cửa ngõ.

Với tổng diện tích đất liền là 331.212 km² và vùng biển thuộc chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam chiếm diện tích khoảng 1.000.000 km² biển Đông. Do đặc điểm là lãnh thổ trải dài hình chữ S mà nước ta có vị trí tiếp giáp với 4 nước trên đất liền và tiếp giáp với Biển Đông. Cụ thể biên giới Việt Nam trên đất liền dài 4.639 km, lần lượt giáp với Trung Quốc ở phía Bắc, Phía tây giáp với Lào và Campuchia, phía Tây Nam giáp với vịnh Thái Lan.

Nhìn trên bản đồ Việt Nam, dễ dàng nhận thấy dải đất hình chữ S của nước ta, khoảng cách từ bắc tới nam (theo đường chim bay) là 1.650 km. Khu vực trung bộ có eo hẹp, điển hình vị trí hẹp nhất theo chiều đông sang tây nằm ở Đồng Hới – Quảng Bình với bề ngang chưa đầy 50 km. Với vị trí tiếp giáp Biển Đông, nước ta có đường bờ biển dài 3.260 km từ trải dài từ Bắc xuống Nam, từ Móng Cái –  Quảng Ninh ở phía Bắc đến Hà Tiên ở phía Tây Nam không kể bờ biển ven các đảo và quần đảo của nước ta.

Ngoài vùng nội thủy (toàn bộ vùng nước và đường thủy trong phần đất liền, và được tính từ đường cơ sở mà quốc gia đó xác định vùng lãnh hải của mình trở vào), Việt Nam tuyên bố 12 hải lý lãnh hải, thêm 12 hải lý vùng tiếp giáp lãnh hải, 200 hải lý vùng đặc quyền kinh tế và cuối cùng là thềm lục địa.

– Hệ toạ độ địa lí phần đất liền nước ta được xác định như sau:

+ Điểm cực Bắc là 23°23B, 105°20Đ;

+ Điểm cực Nam là 8°34B, 104°40Đ;

+ Điểm cực Tây là 22°22B, 102°10 Đ;

+ Điểm cực Đông là 12°40 B, 109°24Đ.

– Vị trí địa lý tự nhiên: nước ta nằm trong vùng nội chí tuyến của bán cầu Bắc, gần trung tâm của khu vực Đông Nam Á, được coi là vị trí cầu nối giữa đất liền và biển do xuyên suốt phía Tây giáp đất liền, xuyên suốt phía Đông giáp biển, nằm ở vị trí tiếp xúc của các luồng gió mùa và các luồng sinh vật do đó mà có khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa và sinh vật đa dạng

2. Vị trí kinh tế của nước ta:

Nước ta nằm ở cửa ngõ khu vực Đông Nam Á, là nơi giao lưu của các nền kinh tế. Lợi thế vừa tiếp giáp 4 nước đất liền, vừa giáp biển, nước ta trở thành nơi giao lưu kinh tế của các nước trong và ngoài khu vực, là cửa ngõ mở ra các khu vực khác. Đặc biệt là Biển Đông, với vị trí đắc địa, Biển Đông là một trong những khu vực có tầm quan trọng chiến lược đối với các nước thuộc khu vực châu Á – Thái Bình Dương nói riêng cũng như có tầm ảnh hưởng đến cả châu Mỹ và nhiều quốc gia trên thế giới.

Với lợi thế về kinh tế và chính trị mà biển Đông có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của khoảng 300 triệu người trong khu vực này. Giao thông đường biển nắm giữ vai trò chủ chốt trong trao đổi hàng hóa giữa các nước trong và ngoài khu vực, đây được coi là con đường huyết mạch chiến lược để giao thông thương mại và vận chuyển quân sự quốc tế (nằm trên tuyến đường giao thông biển huyết mạch nối liền Thái Bình Dương – Ấn Độ Dương, châu Âu – châu Á, Trung Đông – châu Á).

Việt Nam tiếp giáp Biển Đông là điều kiện thuận lợi bậc nhất để ngành giao thông vận tải biển cũng như kinh tế của nước ta phát triển, tạo điều kiện thuận lợi thúc đẩy giao lưu kinh tế, văn hóa giữa Việt Nam với các nước khác trong khu vực và trên thế giới do đó mà những năm gần đây, nước ta đã không ngừng mở rộng và phát triển.