BÀI TẬP VỀ BIỆN PHÁP TU TỪ Tìm và phân tích ngắn gọn hiệu quả nghệ thuật của các biện pháp tu từ trong những câu sau đây: 1. Trong im ẳng, hương vườn thơm thoảng bắt đầu rón rén bước ra và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy lên cỏ, trườn theo những thân cành. 2. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng. Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. 3. Sông La ơi sông La Trong veo như ánh mắt Bờ tre xanh im mát Mươn mướt đôi hàng mì. 4. Buồn trông cửa bể chiều hôm Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa Buồn trông ngọn nước mới sa Hoa trôi man mác biết là về đâu Buồn trông nội cỏ rầu rầu Chân mây mặt đất một màu xanh xanh Buồn trông gió cuốn mặt duềnh Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi. 5. Tiếng chim vách núi nhỏ dần Rì rầm tiếng suối khi gần khi xa Ngoài thềm rơi chiếc lá đa Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng. 6. Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu.

`1.` Biện pháp tu từ nhân hoá

`-` "Trong im lặng, hương vườn thoang thoảng bắt đầu rón rén bước ra và tung tăng trong ngọn gió nhẹ, nhảy trên cỏ, trườn theo những thân cành"

`=>` Tác dụng: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Giúp sự vật được nhắc đến trở nên sinh động, gần gũi hơn. Giúp em hình dung được sự vật miêu tả một cách tinh nghịch, vô cùng thích thú và vô cùng là nghịch ngợm, và đồng thời có cách hành sự như người, và vô cùng gần gũi với các bạn đọc.

`2.` Biện pháp tu từ nhân hoá, ẩn dụ

`+` Nhân hoá :

`***` Chỉ ra:

`+` "Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

        Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ"

`-` Ẩn dụ

`***` Chỉ ra:

`+` "Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

        Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ"

`=>` Tác dụng: Tăng sức gợi hình gợi cảm cho câu thơ, làm cho câu thơ thêm sinh động, giàu cảm xúc. Nhấn mạnh mặt trời của thiên nhiên đem lại nguồn sáng cho thế gian, gợi sợ kì vĩ, bất tử, vinh hằng. Nhấn mạnh bác đã soi đường chỉ lối cho nhân dân ta thoát khỏi kiếp nô lệ để đến với cuộc đời tự do, hạnh phục. Khẳng định sự vĩ đại của Bác, ca ngợi công lao trời biển của Bác đó với dân tộc đồng thời thể hiện lòng tôn kính, lòng biết ơn vô hạn của nhân dân ta với vị lãnh tụ. 

`3.` Biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá.

`-` Nhân hoá: Những lũy tre rủ bóng xuống mặt sông cũng được nhân hóa thành: “Bờ tre xanh im mát. Mươn mướt đôi hàng mi”

`-` So sánh: "Sông La ơi sông La Trong veo như ánh mắt"

`=>` Tác dụng: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Giúp sự vật được nhắc đến trở nên sinh động, gần gũi hơn. Nhấn mạnh vẻ đẹp của dòng sông hay chính là vẻ đẹp của người con gái Việt Nam: vẻ đẹp yêu kiều. Qua đoạn thơ trên, em càng cảm thấy yêu quý dòng sông , yêu quý quê hương, đất nước mình hơn.

`4.` Biện pháp tu từ điệp ngữ, ẩn dụ.

`-` Điệp ngữ: "buồn trông"

`-` Ẩn dụ: "cánh buồm xa xa, ngọn nước mới sa, hoa trôi man mác"

`=>` Tác dụng: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Giúp sự vật được nhắc đến trở nên sinh động, gần gũi hơn. Thể hiện sự bày tỏ niềm đồng cảm, trân trọng của Nguyễn Du đối với số phận người phụ nữ dưới chế độ phong kiến xưa.

`5.` Biện pháp tu từ so sánh, đảo ngữ và điệp từ

`-` So sánh: "Tiếng rơi rát mỏng như là rơi nghiêng"

`-` Đảo ngữ: "nhỏ dần" lên trước "vách núi", "Rì rầm tiếng suối khi gần, khi xa" và "thềm rơi" trước "chiếc lá đa"

`-` Điệp từ "khi"

`=>` Tác dụng: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Giúp sự vật được nhắc đến trở nên sinh động, gần gũi hơn. Nhấn mạnh khung cảnh một đêm ở Côn Sơn, một nơi yên tĩnh và thanh bình và rất nên thơ, qua đó nói lên hồn thơ của tác giả , sự rung động và cảm phục trước cái đẹp nơi đây.

`6.` Biện pháp tu từ nhân hoá, phép đối

`-` Nhân hoá: "Sương chùng chình", "Chim vội vã", "Có đám mây mùa hạ/ Vắt nửa mình sang thu"

`-` Đối: Sương chùng chình >< Chim vội vã

`=>` Tác dụng: Làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt. Giúp sự vật được nhắc đến trở nên sinh động, gần gũi hơn. Diễn tả được hình ảnh dòng sông êm đềm trôi, khác với hình ảnh dòng sông mùa hạ giông bão. Qua cách cảm nhận ấy, ta thấy Hữu Thỉnh có một hồn thơ nhạy cảm, yêu thiên nhiên tha thiết, một trí tưởng tượng bay bổng.