Lập dàn ý chi tiết cho đề văn sau : Nguyễn Đình Thi cho rằng: "Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống." Em hiểu ý kiến trên như thế nào ? Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua hai văn bản: "Mùa xuân nho nhỏ" của Tế Hanh và "Nói với con" của Y Phương

Trả lời:

* Lập dàn ý:

1. Mở bài: 

- Nguyễn Đình Thi đã cho rằng: "Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống." Thơ không phải là sản phẩm của lý trí, mà là tiếng lòng của tâm hồn khi nó trải qua những trải nghiệm sống động và sâu sắc. Trong cuộc sống, khi con người gặp phải những biến động, thơ ca là hình thức biểu đạt tự nhiên nhất, nhanh nhất và chân thành nhất. Trong hai thơ đã cất lên những tiếng nói chân thành đó là bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" của Thanh Hải và " Nói với con" của Y Phương đã thể hiện rõ nét điều đó.

2. Thân bài:

- Giải thích ý kiến của Nguyễn Đình Thi: 

+ Thơ là tiếng nói đầu tiên: Thơ biểu hiện sự phản xạ tức thời và chân thật nhất của cảm xúc con người khi tiếp xúc với cuộc sống. Thơ ca, theo cách này, không chỉ là nghệ thuật ngôn từ mà còn là tiếng nói bản năng, là phản ứng nguyên sơ của con người trước những biến động trong cuộc sống.

+ Tiếng nói thứ nhất của tâm hồn: Thơ ca chính là sự bộc lộ chân thật của tâm hồn, là nơi chứa đựng những cảm xúc thầm kín, chân thật nhất của con người.   Thơ không chỉ phản ánh cảm xúc mà còn mang trong mình sự tự do, không bị ràng buộc bởi những quy chuẩn lý trí hay xã hội. Thơ là nơi tâm hồn con người có thể tự do bộc lộ, không che giấu, không giới hạn.

=> Câu nói của Nguyễn Đình Thi khẳng định rằng thơ ca là sự phản ánh chân thật nhất của cảm xúc con người trước cuộc sống. Khi con người trải qua những biến cố, sự kiện, hoặc tình huống trong cuộc sống, thơ ca là cách họ bộc lộ những cảm xúc sâu thẳm và chân thật nhất của mình, không qua bất kỳ lớp vỏ che đậy nào. Thơ là tiếng nói nguyên sơ và tinh khôi của tâm hồn khi nó chạm vào thực tại cuộc sống.

- Bàn luận:  "Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống." 

+ Thơ được coi là tiếng nói đầu tiên của tâm hồn vì nó thể hiện trực tiếp những cảm xúc, suy nghĩ của con người. Khi con người tiếp xúc với cuộc sống, gặp phải những sự kiện, hiện tượng gây xúc động, bản năng tự nhiên là muốn bày tỏ cảm xúc ấy một cách tức thời, và thơ ca chính là phương tiện truyền tải những cảm xúc ấy một cách nhanh chóng và chân thật nhất.

+ Thơ ca không chỉ là tiếng nói của cá nhân mà còn là tiếng nói chung của nhiều người. Những cảm xúc được bộc lộ trong thơ thường mang tính chất phổ quát, chạm tới những nỗi niềm chung của nhiều người.

+ Thơ thường được tạo ra trong những khoảnh khắc mà tâm hồn con người bị đánh thức mạnh mẽ bởi một sự kiện, một cảnh vật, hay một kỷ niệm. Những cảm xúc này thường rất tinh tế và phức tạp, chỉ có thơ mới đủ sức diễn tả một cách tinh tế, vừa đầy đủ vừa ngắn gọn.

* Làm Sáng Tỏ Ý Kiến Qua Tác Phẩm "Mùa Xuân Nho Nhỏ" của Thanh Hải

- Giới thiệu tác phẩm: "Mùa xuân nho nhỏ" được sáng tác trong bối cảnh đất nước hòa bình, xây dựng cuộc sống mới, thể hiện tình yêu quê hương, đất nước và khát vọng sống đẹp của nhà thơ.

- Phân tích bài thơ:

+ Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên và đất nước: Hình ảnh "dòng sông xanh, bông hoa tím biếc" là những biểu tượng của mùa xuân đất nước, thể hiện sự cảm nhận tinh tế và sâu sắc của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên.

+ Khát vọng cống hiến cho đời: "Ta làm con chim hót, ta làm một cành hoa, ta nhập vào hòa ca" là tiếng nói từ trái tim tác giả, thể hiện khát vọng cống hiến, dù nhỏ bé nhưng ý nghĩa.

+ Khát vọng cống hiến: Thanh Hải không chỉ yêu cuộc sống mà còn muốn cống hiến trọn vẹn cho đời. Đây là tiếng nói tự nhiên từ tâm hồn, thể hiện sự tự nguyện và chân thành.

+ Tiếng nói đầu tiên của tâm hồn trước cuộc sống: Bài thơ là tiếng lòng của Tế Hanh khi cảm nhận được vẻ đẹp và ý nghĩa của cuộc sống, mong muốn được sống hết mình, đóng góp cho cuộc đời.

*Làm sáng tỏ ý kiến qua bài thơ "Nói với con" của Y Phương

- Giới thiệu tác phẩm: "Nói với con" là lời tâm sự của người cha với con, nhắn nhủ về truyền thống gia đình, dân tộc, và khát vọng sống mạnh mẽ.

- Phân tích bài thơ:

+ Tình cảm gia đình: Bài thơ mở đầu bằng hình ảnh "chân phải bước tới cha, chân trái bước tới mẹ",

+ Lời nhắn nhủ về cuộc sống: Y Phương khuyên con "sống như sông như suối" thể hiện mong muốn con sống mạnh mẽ, biết vượt qua khó khăn, giữ gìn và phát huy truyền thống dân tộc.

+  Tiếng nói của tâm hồn người cha khi đụng chạm tới cuộc sống: Bài thơ là sự đúc kết của tình yêu thương và những kinh nghiệm sống mà người cha muốn truyền lại cho con, thể hiện qua những câu thơ mộc mạc nhưng sâu sắc.

+ Khát vọng và tự hào về dân tộc: Từ những điều giản dị nhất, Y Phương khơi gợi lên niềm tự hào về nguồn cội, về tinh thần dân tộc, gửi gắm niềm tin về tương lai. Đây là tiếng nói nguyên sơ từ tâm hồn của một người cha mong muốn con mình tiếp tục giữ gìn và phát huy truyền thống.

- Đánh giá chung

+ Cả hai tác phẩm đều thể hiện rõ quan điểm của Nguyễn Đình Thi: Thơ ca là tiếng nói đầu tiên của tâm hồn con người.

+ Thơ ca giúp con người bày tỏ những cảm xúc chân thành, sâu sắc nhất khi chạm tới những giá trị đẹp đẽ của cuộc sống như tình yêu quê hương, đất nước, gia đình, và khát vọng sống, khát vọng cống hiến.

3. Kết bài:

- Khẳng định lại câu nói của Nguyễn Đình Thi: Thơ ca thực sự là "tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm tới cuộc sống", là nơi con người gửi gắm những cảm xúc chân thật nhất.

- Liên hệ và mở rộng:

+ Thơ ca không chỉ là nghệ thuật ngôn từ mà còn là nơi lưu giữ, truyền tải những giá trị văn hóa, tinh thần của con người.

+ Qua hai tác phẩm "Mùa xuân nho nhỏ" và "Nói với con", chúng ta thêm yêu quý và trân trọng giá trị của thơ ca trong đời sống tinh thần con người.