Hãy luôn nhớ cảm ơn và vote 5*
nếu câu trả lời hữu ích nhé!
Đây là câu trả lời đã được xác thực
Câu trả lời được xác thực chứa thông tin chính xác và đáng tin cậy, được xác nhận hoặc trả lời bởi các chuyên gia, giáo viên hàng đầu của chúng tôi.
Có những điều bình dị trong cuộc sống mà ta chỉ thực sự thấu hiểu khi thời gian đã lặng lẽ trôi qua, để lại trong ta những tiếc nuối khôn nguôi. Mái tóc của mẹ là một trong những điều như thế - một dấu ấn của thời gian, một minh chứng cho những tháng năm vất vả, hy sinh mà mẹ dành cho con. Nếu như Xuân Quỳnh từng viết về bàn tay mẹ trong bài Mẹ của anh - bàn tay gầy gò, lam lũ nhưng đầy yêu thương thì Phan Thị Thanh Nhàn lại chọn mái tóc làm biểu tượng của tình mẫu tử thiêng liêng. Tóc của mẹ tôi là một bài thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, không chỉ khắc họa hình ảnh người mẹ tảo tần mà còn thể hiện nỗi xót xa, lòng biết ơn của người con khi nhận ra những hy sinh thầm lặng của mẹ.
Bốn câu thơ mở đầu bài Tóc của mẹ tôi của Phan Thị Thanh Nhàn mang đến một khung cảnh bình dị, thân thuộc nhưng đầy sức gợi:
Mẹ tôi hong tóc buổi chiều
Quay quay bụi nước bay theo gió đồng
Tóc dại mẹ xõa sau lưng
Bao nhiêu sợi bạc chen cùng sợi đen
Ngay từ câu thơ đầu tiên, hình ảnh "mẹ tôi hong tóc buổi chiều" đã tạo nên một khung cảnh rất đời thường nhưng lại chứa đựng biết bao ý nghĩa sâu xa. Động từ "hong" gợi lên sự chậm rãi, nhẹ nhàng, một khoảnh khắc thư thái hiếm hoi của người mẹ sau những vất vả thường ngày. Không gian "buổi chiều" không chỉ mang tính tả thực mà còn mang ý nghĩa tượng trưng, gợi lên sự lặng lẽ của thời gian, bóng hoàng hôn dần buông như báo hiệu bước đi của tuổi tác. Hình ảnh “quay quay bụi nước bay theo gió đồng” ở câu thơ thứ hai tạo nên một bức tranh sinh động, đầy chất thơ. "Bụi nước bay theo gió đồng" không chỉ là một nét vẽ mộc mạc về thiên nhiên mà còn gợi lên sự chuyển động của thời gian. Những cơn gió thổi qua cánh đồng rộng lớn làm bụi nước xoáy lên, vô tình như cuốn trôi đi những tháng năm thanh xuân của mẹ. Không gian làng quê thanh bình càng làm nổi bật hình ảnh người mẹ tảo tần, gắn bó với thiên nhiên, với sự vất vả, lam lũ.
Câu thơ thứ ba “Tóc dại mẹ xõa sau lưng” tiếp tục khai thác hình ảnh mái tóc mẹ. Từ “tóc dại” không chỉ đơn thuần mang nghĩa tả thực về mái tóc rối bời vì gió mà còn hàm chứa sự giản dị, mộc mạc của người mẹ. Mẹ không màng đến chuyện chăm chút cho bản thân mà dành hết tâm sức lo cho con, cho gia đình. Hình ảnh "mẹ xõa tóc sau lưng" vừa mang vẻ đẹp bình dị, gần gũi, vừa gợi lên sự hiền hậu, nhân từ của mẹ. Câu thơ “Bao nhiêu sợi bạc chen cùng sợi đen” là một điểm nhấn giàu sức gợi, thể hiện sự khắc nghiệt của thời gian và những hi sinh thầm lặng của mẹ. Nghệ thuật đối lập “sợi bạc” – “sợi đen” không chỉ đơn thuần là một nét tả thực về sự già nua, mà còn hàm chứa những lo toan, nhọc nhằn chất chồng theo năm tháng. Mỗi sợi tóc bạc là một dấu ấn của sự vất vả, là nỗi lo của mẹ dành cho con. Cách đếm “bao nhiêu” không cụ thể nhưng lại tạo ra cảm giác như những sợi tóc trắng ấy ngày một nhiều thêm, nỗi lo lắng của mẹ cũng ngày càng lớn hơn. Bốn câu thơ đầu với lối diễn đạt dung dị, hình ảnh gần gũi nhưng đầy sức gợi đã mở ra bức tranh về tình mẫu tử thiêng liêng. Mái tóc của mẹ không chỉ là hình ảnh mang tính tả thực mà còn là biểu tượng của sự hy sinh thầm lặng. Càng đọc, người ta càng cảm nhận được sự xót xa, thương kính dành cho những người mẹ - những người đã dành cả thanh xuân để lo lắng cho con, để rồi mái tóc dần bạc màu theo năm tháng.
Nếu bốn câu thơ đầu là sự miêu tả mái tóc mẹ như một biểu tượng của thời gian và sự hy sinh thầm lặng thì bốn câu thơ tiếp theo lại chứa đựng những cảm xúc trực tiếp của người con - sự thấu hiểu, xót xa và lòng biết ơn dành cho mẹ:
Tóc sâu của mẹ tôi tìm
Ngón tay lần giữa ấm mềm yêu thương
Bao nhiêu sợi bạc màu sương
Bấy nhiêu lần mẹ lo buồn vì tôi
Câu thơ thứ năm “Tóc sâu của mẹ tôi tìm” gợi lên một hành động thân thuộc trong đời sống: người con tìm tóc sâu trên mái tóc mẹ. Đây không chỉ là một cử chỉ giản dị, mà còn thể hiện sự gắn kết giữa mẹ và con, là khoảnh khắc gần gũi, yêu thương. Động từ “tìm” mang tính chậm rãi, đầy sự quan tâm, như một cách để người con lặng lẽ nhìn thấy những dấu vết của thời gian in hằn trên mẹ. Ở câu thơ thứ sáu, “Ngón tay lần giữa ấm mềm yêu thương”, tác giả đã sử dụng hình ảnh rất tinh tế để biểu đạt tình cảm sâu sắc. Động từ “lần” diễn tả sự nhẹ nhàng, chậm rãi, nâng niu. Những ngón tay của người con không chỉ chạm vào từng sợi tóc mà còn chạm vào những nhọc nhằn, lo toan của mẹ suốt những năm tháng dài. Đặc biệt, hình ảnh “ấm mềm yêu thương” không chỉ mô tả cảm giác của bàn tay chạm vào mái tóc mẹ mà còn thể hiện tình cảm nồng ấm, trìu mến của người con. Đây là khoảnh khắc mà người con thực sự cảm nhận được tình mẫu tử thiêng liêng, một sự gần gũi đầy trân trọng.
Hai câu thơ tiếp theo càng làm nổi bật nỗi xót xa và lòng biết ơn của người con:
"Bao nhiêu sợi bạc màu sương
Bấy nhiêu lần mẹ lo buồn vì tôi”
Hình ảnh “sợi bạc màu sương” không chỉ đơn thuần là cách tả thực về mái tóc bạc theo thời gian mà còn mang ý nghĩa tượng trưng. Từ “màu sương” gợi lên sự phai nhạt, hao mòn, khiến ta liên tưởng đến những sớm mai sương phủ, như chính cuộc đời của mẹ đã dần chìm trong lo toan, nhọc nhằn. Mái tóc bạc ấy không chỉ là dấu vết của tuổi tác mà còn là hệ quả của những nỗi lo không ngừng nghỉ dành cho con. Đặc biệt, câu thơ cuối “Bấy nhiêu lần mẹ lo buồn vì tôi” mang đến một sự thắt lòng. Cách đếm “bao nhiêu” – “bấy nhiêu” như một phép đối ứng nhấn mạnh: mỗi một sợi tóc bạc trên đầu mẹ đều là dấu vết của những nỗi lo, những suy tư vì con. Người mẹ không chỉ già đi theo quy luật tự nhiên, mà mỗi nỗi buồn, mỗi lần lo nghĩ lại trở thành một dấu ấn in hằn lên mái tóc. Tác giả không trực tiếp kể về những hy sinh của mẹ, nhưng chỉ với một hình ảnh mái tóc bạc, tất cả đã được nói lên một cách nhẹ nhàng mà thấm thía.
Hai câu thơ cuối cùng của bài thơ Tóc của mẹ tôi chứa đựng cảm xúc sâu lắng, là cao trào của nỗi xót xa, ân hận và ước mong đầy day dứt của người con.
"Con ngoan rồi đấy mẹ ơi
Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh”
Câu thơ “Con ngoan rồi đấy mẹ ơi” là một lời khẳng định nhưng cũng là một lời tự sự đầy nghẹn ngào. Ở đây, nhân vật trữ tình dường như đang trực tiếp trò chuyện với mẹ, như một cách bày tỏ lòng biết ơn và sự thấu hiểu. Hành động tìm tóc sâu ở những câu thơ trước đã giúp người con nhận ra bao năm qua mẹ đã vì mình mà vất vả, lo âu. Câu thơ này vang lên như một lời báo đáp muộn màng: bây giờ con đã trưởng thành, đã ngoan, đã hiểu được công lao của mẹ. Nhưng sự trớ trêu của cuộc đời là khi ta đủ nhận thức để trân trọng những hy sinh ấy, thời gian đã lấy đi quá nhiều từ mẹ. Câu thơ cuối cùng “Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh” mang theo một niềm mong ước vừa đẹp đẽ, vừa đau lòng. Ước muốn tóc mẹ bạc rồi lại xanh vốn là điều không thể trong thực tế, nhưng nó lại phản ánh nỗi khát khao cháy bỏng của người con - khát khao được níu kéo thời gian, được xóa đi những vất vả mà mẹ đã trải qua. Câu thơ không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo mà còn chất chứa sự ân hận: giá như có thể làm gì đó để mẹ trẻ lại, để mẹ không phải già đi vì những lo toan, để mái tóc mẹ không bạc màu vì con. Tác giả đã sử dụng nghệ thuật đối lập đầy tinh tế giữa “bạc” và “xanh”. Nếu “bạc” là biểu tượng của thời gian, của những nhọc nhằn, thì “xanh” lại là hình ảnh của tuổi trẻ, của những ngày tháng mẹ còn tràn đầy sức sống. Niềm mong ước ấy không chỉ thể hiện sự trân trọng mẹ mà còn là một cách để người con bày tỏ tình yêu thương - một tình yêu thương đến muộn nhưng chân thành và sâu sắc.
Bài thơ Tóc của mẹ tôi không cầu kỳ về mặt hình thức nhưng lại giàu sức gợi, khiến người đọc rung động trước tình mẫu tử thiêng liêng. Ngôn ngữ trong bài thơ gần gũi, dung dị nhưng tinh tế, giàu hình ảnh biểu tượng. Nhịp thơ nhẹ nhàng, đều đặn như một lời thủ thỉ, tâm tình góp phần khắc họa không khí ấm áp của tình mẹ con. Đặc biệt, hình ảnh mái tóc không chỉ được miêu tả bằng những chi tiết cụ thể mà còn mang tính biểu tượng sâu sắc cho sự hy sinh của mẹ.
Tóc của mẹ tôi của Phan Thị Thanh Nhàn là một bài thơ nhẹ nhàng nhưng giàu cảm xúc thể hiện tình cảm mẹ con thiêng liêng qua hình ảnh mái tóc – biểu tượng của sự hy sinh và tình yêu thương. Đọc bài thơ, ta không chỉ cảm nhận được tình mẹ bao la mà còn thấy được lòng hiếu thảo, sự trân trọng của người con dành cho mẹ. Bài thơ cũng là một lời nhắc nhở: hãy yêu thương và quan tâm đến mẹ khi còn có thể bởi thời gian không bao giờ quay trở lại và những mái tóc bạc theo năm tháng chính là minh chứng cho những hy sinh lặng thầm của mẹ dành cho con.
Hãy giúp mọi người biết câu trả lời này thế nào?
Nhiều người coi đây là bài thơ dành cho tuổi mới lớn. Đúng thế. Nhưng với riêng tôi, càng lớn lên, tôi lại càng thấy thích bài thơ này, bởi càng lớn lên, tôi càng ý thức rõ hơn về những lỗi lầm do sự thơ dại gây nên để mẹ phả lo buồn, tóc mẹ lại phải thêm nhiều sợi bạc.
Nhưng sự hối lỗi cũng như một mầm sáng, ít khi tự nhiên khởi phát, mà phải có một điều kiện, hoàn cảnh nào đó từ bên trong hoặc bên ngoài. Cái mầm sáng đó ở bài thơ này cũng xuất phát từ một việc hết sức bình thường là tìm nhổ tóc sâu cho mẹ. Những điệp ngữ "quay quay", "chiều chiều" làm cho câu thơ trở nên tự nhiên, người đọc có thể qua đó sẽ thấy được tính quy luật, vòng luân hồi của mỗi con người:
Mẹ tôi hong tóc chiều chiều
Quay quay bụi nước bay theo gió đồng
Gió đồng thật hào phóng và lòng mẹ thật cũng bao dung, độ lượng như làn gió ấy. Chỉ qua mái tóc dài, sợi đen xen lẫn sợi bạc, tác giả bài thơ đã phần nào cho ta thấy được cuộc đời bình dị, nhân hậu, vị tha của bà mẹ Việt Nam. Tuy nhiên, đọc hết 6 câu đầu, nghĩa là quá nửa bài thơ, ta vẫn chưa thấy rõ được cái cốt lõi của toàn bài. Và rồi cái cốt lõi cũng bắt đầu hiện ra ở hai câu gần kết:
Bao nhiêu sợi bạc màu sương
Bấy nhiêu lần mẹ lo buồn vì tôi
Sự so sánh theo mối tương quan chiều thuận cho ta thấy ngay một thực tế hiển nhiên: con càng ngoan thì mẹ càng vui, càng khoẻ và ngược lại! Càng gần gũi, gắn bó với mẹ, cô bé trong bài thơ càng nhận thức đầy đủ hơn, sâu sắc hơn về bổn phận làm con. Đã là phụ nữ thì ai cũng muốn tóc mãi xanh và rất sợ, rất lo đến ngày tóc bạc, dù đó chỉ là quy luật rất bình thường của đời người. Chao ôi, đến lúc này con người mới nhận ra được qui luật đó sao? Có muộn quá không? Cũng chẳng sao cả, muộn còn hơn không. Theo tôi, sự hối lỗi ở đây không muộn chút nào, tự mình ý thức được như thế là đáng yêu, đáng qúy lắm rồi. Còn đáng quý, đáng yêu hơn nữa khi cô bé bất chợt nói lên một điều ước:
Con ngoan rồi đây mẹ ơi
Ước gì tóc mẹ bạc rồi lại xanh
Điều ước thật chân thành, giản dị nhưng vô cùng ý nghĩa, hồn nhiên. Điều ước đó, cô bé hoàn toàn dành cho mẹ. Dẫu biết không thể nào trở thành hiện thực được (trừ khi... nhuộm tóc) nhưng cô vẫn ước, bởi xưa nay ông trời cũng đã dễ cho mấy ai ước gì cũng được bao giờ! Lại nhớ ngày xưa ở Trung Quốc, có một cậu bé lúc nhỏ không nghe lời mẹ, thấy mẹ đã quá buồn phiền vì điều đó, cậu quyết tâm sửa đổi bằng cách dùng chiếc đinh đóng lên cột nhà mỗi khi mình có lỗi lầm. Số đinh đóng lên cứ ngày một ít dần, rồi cậu bé trở thành ông quan có tài có đức. Thế nhưng mỗi lần ngắm lại những dấu đinh thuở xưa, ông quan vẫn thấy rất buồn,mẹ hỏi vì sao thì người con đáp: đinh tuy đã được nhổ rồi nhưng dấu đinh vẫn còn nguyên đó, không buồn sao được! Cô bé trong bài thơ này chắc cũng biết điều ước của mình tuy không thực tế, nhưng cô không thể thay vào đó một điều ước vật chất. Ta còn bắt gặp những điều ước tương tự như:
Ước gì em hoá thành mây
Em che cho mẹ suốt ngày bóng râm
trong một cuốn sách giáo khoa tiểu học. Điều thú vị ở đây chính là nhờ những điều ước kiểu không tưởng như vậy mà những bà mẹ có con ngoan đều cảm thấy như trẻ lại, khoẻ ra. Còn gì hạnh phúc hơn khi con mình sớm biết nhận ra khuyết điểm và quyết tâm sửa chữa để vui lòng mẹ.
Xưa nay những bài thơ hay đều không nhiều lời, cũng không cần cấu tứ cầu kỳ, mà thường ngắn gọn, tự nhiên, tình cảm chân thành. "Tóc của mẹ tôi" là một bài thơ như thế.
Hãy giúp mọi người biết câu trả lời này thế nào?
Bảng tin