"Rời khỏi kinh thành, sông Hương chếch về hướng chính bắc, ôm lấy đảo Cồn Hến quanh năm mơ màng trong sương khói, đang xa dần thành phố để lưu luyến ra đi giữa màu xanh của tre trúc và của những vườn cau vùng ngoại ô Vĩ Dạ. Và rồi, như sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ. Đối với Huế, nơi đây chính là chỗ chia tay dõi xa ngoài mười dặm trường đình. Riêng với sông Hương, vốn đang xuôi chảy giữa cánh đồng phù sa êm ái của nó, khúc quanh này thực bất ngờ biết bao. Có một cái gì rất lạ với tự nhiên và rất giống con người ở đây; và để nhân cách hoá nó lên, tôi gọi đây là nỗi vương vấn, cả một chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu. Và giống như nàng Kiều trong đêm tình tự, ở ngã rẽ này, sông Hương đã chí tình trở lại tìm Kim Trọng của nó, để nói một lời thề trước khi về biển cả: Còn non, còn nước, còn dài, còn về, còn nhớ.... Lời thề ấy vang vọng khắp lưu vực sông Hương thành giọng hò dân gian; ấy là tấm lòng người dân nơi Châu Hoá xưa mãi mãi chung tình với quê hương Xứ Sở." Anh/chị hãy cảm nhận vẻ đẹp sông Hương qua đoạn trích trên. Từ đó nhận xét về tài hoa, uyên bác của Hoàng Phủ Ngọc Tường khi viết về sông Hương.

Dàn bài:

I. MỞ BÀI

1. Khái quát chung về tác giả, tác phẩm, vẻ đẹp song Hương ở cảnh sắc thiên nhiên

- Tác giả:

+ Là một nhà văn chuyên viết kí

+ Có tình yêu mãnh liệt với TP Huế

+ Kí của Hoành Phủ Ngọc Tường mang đậm chất tài hoa, phóng khoáng, mê đắm, hướng nội.

- Tác phẩm: ra đời năm 1981, là kết quả tình yêu và vốn hiểu biết sâu sắc về Huế và Sông Hương cùng ngòi bút tài năng…

- Hình tượng Sông Hương ở cảnh sắc thiên nhiên được viết bằng cảm hứng viết về tình yêu, thủy trình của dòng song là hành trình người con gái đi kiếm tìm tình yêu của cuộc đời mình. Huế và sông Hương là một cặp tình nhân.

II. THÂN BÀI

1. Nêu vụ trí của đoạn trích.

2. Cảm nhận hình tượng Sông Hương trong đoạn trích:

Nếu như ở đoạn trong lòng thành phố sông Hương mang tâm trạng của một thiếu nữ vươi tươi, yêu đời thì khi rời khỏi kinh thành Huế, nàng lại mang tâm trạng xao xuyến không muốn rời xa. Bởi vậy nên nàng “chếch về hướng chính bắc, ôm lấy đảo Cồn Hến quanh nằm mơ màng trong sương khói, đang xa dần thành phố để lưu luyến ra đi giữa màu xanh của tre trúc và của những vườn cau vùng ngoại ô Vĩ Dạ”, cảnh thôn Vĩ Dạ đẹp như trong tranh – nơi mà Hàn Mặc Tử từng rất khắc khoải mong chờ trở lại khi trên giường bệnh : Sao anh không về chơi thôn Vĩ Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên Vườn ai mướt quá xanh như ngọc Lá trúc che ngang mặt chữ điền. Cảnh đẹp nơi đây như chốn bồng lai tiên cảnh, khiến cho Nàng Hương quyến luyến không muốn dời như “sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng, rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành phố lần cuối ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ”. Nàng vội vàng đổi dòng một cách đột ngột, khúc quanh bất ngờ này được tác giả ví như “một nỗi vấn vương, cả một chút lắng lo kín đáo của tình yêu”. Giống như Nàng Kiều trong đêm tự tình quay trở lại tìm Kim Trọng để nói một lời thề trước khi về biển cả “còn non, còn nước, còn dài, còn về, còn nhớ” mới đủ để diễn tả sự vấn vương của nàng Hương. Lời thề thủy chung son sắt ấy làm ta nhớ đến cảnh thề nguyện của Thúy Kiều với Kim Trọng trong đêm tự tình:

Tiên thề cùng thảo một chương

Tóc mây một món dao vàng chia đôi

Vừng trăng vàng vặc giữa trời

Đinh ninh hai miệng một lời song song. Đó còn là tấm lòng thủy chung, son sắt của sông Hương dành riêng cho xứ Huế mộng mơ và người dân Châu Hóa đã “chuyển thành giọng hò dân gian” vang đọng khắp lưu vực sông Hương.

* Nghệ thuật:

- Tác giả đã thả hồn và những cảm xúc vô cùng tự nhiên vào từng câu chữ.

- Ngôn từ giản dị, sâu sắc, tính tế, hài hoà.

- Kết hợp hài hoà các thủ pháp nghệ thuật.

- Đưa vào những sự liên tưởng đạo đáo, sự sáng tạo mang tính đột phá nhưng vô cùng tinh tế.

3. Nhận xét về tài hoa, uyên bác của Hoàng Phủ Ngọc Tường khi viết về sông Hương. 

a) Sự tài hoa và uyên bác được thể hiện qua những hiểu biết sâu rộng, tình yêu chân thành, cách tiếp cận, khám phá vẻ đẹp sông Hương theo nhiều góc độ khác nhau.

b) Hình tượng hoá hình ảnh dòng sông Hương có dáng vẻ như một con người  “vui tươi và duyên dáng” thông qua những cảm xúc, sự ấm hiểu và thủ pháp nghệ thuật.

III. KẾT BÀI

- Khẳng định lại vấn đề cảm nhận.

- Nhấn mạnh lại nội dung và nghệ thuật.

- Nêu lên cái nhìn của bản thân.