“Thế giới thật kì diệu mà chúng ta chỉ là những đứa trẻ lên ba trong sự kì vĩ của nó. Và những văn bản nghệ thuật cũng thường mang tinh thần như thế. Hãy nhìn bằng một con mắt khác với con mắt chúng ta thường nhìn như một lối mòn vô cảm, độc đoán và ngạo mạn, chúng ta sẽ thấy những điều khác biệt hiện ra.” (Nguyễn Quang Thiều, Viết và đọc, NXB Hội Nhà Văn, 2021) Bằng những trải nghiệm văn học, anh/ chị hãy bình luận ý kiến trên.

Trái Đất, hành tinh, vũ trụ,... đều là những điều mà không thể nào chúng ta có thể hiểu và biết hết về chúng. Không ai dám chắc rằng mình nắm rõ về tất cả mọi đều. Đôi khi chúng ta chỉ biết được một phần thế giới của đã là thiên tài rồi. Nguyễn Quang Thiều trong "Viết và đọc" có viết : “Thế giới thật kì diệu mà chúng ta chỉ là những đứa trẻ lên ba trong sự kì vĩ của nó. Và những văn bản nghệ thuật cũng thường mang tinh thần như thế. Hãy nhìn bằng một con mắt khác với con mắt chúng ta thường nhìn như một lối mòn vô cảm, độc đoán và ngạo mạn, chúng ta sẽ thấy những điều khác biệt hiện ra.”

Sự kỳ vi của thiên nhiên, vũ trụ mà không phải con người có thể tìm hiểu và khám phá hết được. Trong những văn bản nghệ thuật cũng vậy. Con người, cuộc sống, mỗi khía cạnh, mỗi cách nhìn, mỗi con mắt của tác giả, của người đọc đều đến đến cho chúng ta những điều thứ vị, khác biệt mà trước nay chưa từng có. 

Chúng ta luôn luôn đi theo những lối mòn, sự độc đoán, ngạo mạn của chính mình mà không hề nhìn sự việc, sự vật đó theo khía cạnh khác để trở nên thú vị hơn.

Chẳng hạn, chúng ta đọc " vợ nhặt" của Kim Lân, sẽ có nhìn về cuộc sống đói khổ của xóm ngụ cư. Vì cái nghèo mà con người ta cũng dễ dãi hơn, thông qua việc Thị theo anh Tràng về làm vợ. Sự nghèo khổ đã khiến cho Thị chỉ vì mấy chặp bánh đúc mà theo anh Tràng. Nhưng nếu có một cái nhìn khác thì chúng ta sẽ thấy được rằng dù trong hoàn cảnh khó khăn, nghèo đói như vậy nhưng họ, những người nông dân đều có mưu cầu hạnh phúc, luôn mong được yêu thương được chở che.

Hay với " Chiếc thuyền ngoài xa" - Nguyễn Minh Châu, đập vào mắt là bạo lực gia đình, là cảnh người chồng đánh vợ, khiến cho ai đọc cũng cảm thấy xót xa.  Nhưng nếu chúng ta đặt mình vào nhân vật, vào hoàn cảnh và thấu hiểu cho người phụ nữ hàng chài, và người đàn ông họ đều có những điều khó. Người đàn ông, anh ta đã phải chịu nhiều áp lực cuộc sống, sự nghèo đói, sự khó khăn đã khiến cho anh ấy trở thành một người vũ phu. Còn người đàn bà có khuyên họ như thế nào thì người đàn bà cũng chỉ mong muốn sẽ được hạnh phúc. mong các con no đủ, chỉ cần nhìn thấy chúng vui vẻ là được. 

Thế giới là hữu hạn, hãy hướng mắt mình ra xa và lắng nghe nhiều hơn để cảm nhận những điều thú vị, kì vĩ của nó thông qua các tác phẩm văn học nghệ thuật.