Phần I: Phần đọc –hiểu: Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới Anh đi anh nhớ quê nhà, Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương. Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Câu 1: Bài ca dao trên viết theo thể thơ nào? Câu 2. Xác định thành ngữ có trong bài ca dao trên Câu 3. Chỉ ra hai biện pháp tu từ nổi bật trong bài ca dao trên và nêu tác dụng của các biện pháp tu từ đó Câu 4. Bài ca dao trên gợi cho người đọc tình cảm gì? Câu 5: Có ý kiến nhận xét rằng: “Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động. Nó thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta.” Dựa vào những câu tục ngữ, ca dao mà em đã được học và đọc thêm, hãy nêu suy nghĩ của em về ý kiến trên.

Câu 1: Bài thơ trên viết theo thể thơ lục bát.

Đây là thể thơ vô cùng thân thuộc, và giản dị.

Câu 2: Thành ngữ có trong bài ca dao: "Dãi nắng dầm sương"

-> Ý chỉ về sự vất vả, trải qua mưa nắng, sương đêm của nhân vật "anh".

Câu 3: Biện pháp tu từ nổi bật:

- Điệp ngữ "Nhớ" được lặp lại 5 lần.

-> Tác dung: nhấn mạnh nỗi nhớ quê hương, nhớ những gì tâm thuộc nhất của nhân vật "anh". Qua đó thể hiện niềm yêu gia đình, yêu quê hương, đất nước.

- Biện pháp "liệt kê". Liệt kê từng nỗi nhớ của nhân vật.

-> Tác dụng: Bổ sung ý nghĩa cho phép điệp, thể hiện rõ hơn những biểu hiện của nỗi nhớ.

Câu 4: Bài ca dao trên gợi cho người đọc tình cảm: Gợi lên cho người đọc một sự đồng cảm, nhớ nhung, thương xót khi phải rời xa quê nhà, rời xa những thứ thân thuộc nhất đối với mỗi người. 

Câu 5: 

Đây là một ý kiến vô cùng chính xác. Vì như chúng ta biết "Thơ ca dân gian là tiếng nói trái tim của người lao động. Nó thể hiện sâu sắc những tình cảm tốt đẹp của nhân dân ta.” Thơ ca đã có từ rất lâu đời, nó đi sâu vào lời ăn tiếng nói hằng ngày, nó đi sâu vào những câu ca dao tục ngữ, nó trở thành những bài học để răn dạy chúng ta.

Có những câu ca dạo, tục ngữ dạy ta về tình yêu thương.

"Bầu ơi thương lấy bí cùng/ Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn"

Có những câu lại đúc kết những kinh nghiệm trong lao động, trong cuộc sống cho chúng ta.

"Đi một ngày đàng/ Học một sàng khôn" hay "Bà tay ta làm nên tất cả/ Có sức người sỏi đá cũng thành cơm"; "Thất bại là mẹ thành công",...

Có những câu lại nói về tình cảm gia đình, sự tôn trọng, hiếu thả với cha mẹ, sự nhường nhịn anh em trong một nhà.

"Công cha như núi Thái Sơn/ Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra/Một lòng thờ mẹ kính cha/ Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con"

"Anh em như thể tay chân/ Rách lành đùm bọc dở hay đỡ đần".