bài tho Dại Khôn Làm người có dại mới nên khôn, Chớ dại ngây chi, chớ quá khôn. Khôn được ích mình, đừng để dại, Dại thì giữ phận, chớ tranh khôn. Khôn mà hiểm độc là khôn dại, Dại vốn hiền lành ấy dại khôn. Chớ lấy rằng khôn khinh kẻ dại, Gặp thời, dại cũng hoá nên khôn. (Bạch Vân quốc ngữ thi - Nguyễn Bỉnh Khiêm) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. Xác định thể thơ và phương thức biểu đạt chính của bài thơ. Câu 2. Văn bản trên đang bàn về vấn đề gì? Câu 3. Chỉ ra những biểu hiện của khôn và dại trong bài thơ? Câu 4. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đối lập trong bài thơ. Câu 5. Hai câu thơ cuối gợi cho anh chị suy nghĩ gì? Câu 6. Cảm nhận về bài học triết lý được rút ra qua bài thơ trên.

Câu `1`:

`-` Thể thơ: Thất ngôn bát cú đường luật.

Câu `2`:

`-` Vấn đề mà văn bản đề cập: Sự khôn và dại của con người trong cuộc đời.

Câu `3`:

`-` Biểu hiện của khôn trong bài thơ: chớ quá khôn: Khôn được ích mình, đừng để dại, khôn mà hiểm độc là khôn dại.

`-` Biểu hiện của dại trong bài thơ: Chớ dại ngây chi, dại thì giữ phận, chớ tranh khôn, dại vốn hiền lành ấy dại khôn.

Câu `4`: 

`-` Bptt đối lập: Khôn - dại.

`=>` Tác dụng: 

`+` Khuyên con người có khôn đừng khôn quá, tự kiêu, tự đại mà hãy khôn đúng thời gian, đúng thời điểm. Kể cả dại cũng vậy, hãy biết lý trí hơn, biết xử lý đúng tình huống, vấn đề đề để trở nên thông minh, nhanh nhạy hơn.

`+` Thể hiện mối liên hệ mật thiết giữa khôn và dại.

`+` Làm đoạn thơ thêm sinh động, hấp dẫn, gây ấn tượng mạnh với người đọc, để lại nhiều lời khuyên, bài học giá trị.

Câu `5`:

`-` Hai câu cuối gợi cho em suy nghĩ: Chớ lên tự kiêu, tự phụ, cho mình luôn đúng, nghĩ mình luôn lý trí. Không nên lấy người cái khôn của bản thân để kinh những cái dại bởi bạn không biết vào một thời điểm nào đấy, cái dại ấy sẽ trở thành những điều khôn ngoan, trở thành những lưỡi dao đánh bại thái độ tự kiêu, tự phụ của bạn.

Câu `6`:

`-` Bài học: Biết dùng cái khôn vào đúng mục đích, đúng thời điểm. Không nên quá tự kiêu vì mình có sự khôn ngoan, bởi không biết lúc nào bản thân mình sẽ bị sự kiêu căng đâm ngược, ngã thật đau. Cũng nên biết giúp đỡ, sẻ chia với người khác. Bởi cuộc sống được tạo nên từ khó khăn, thách thức, một lúc nào đó, khi ta gặp khó khăn, hoạn nạn ta cũng sẽ được giúp đỡ lại.