Bài tập 1 :Trong mỗi nhóm từ dưới đây, từ nào không cùng nhóm với các từ còn lại 1. Tổ tiên, tổ quốc, đất nước, giang sơn, sông núi, nước nhà, non sông, nước non, non nước. 2. Quê hương, quê quán, quê cha đất tổ, quê hương bản quán, quê mùa, quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn. Bài tập 2: Tìm 3 cặp từ trái nghĩa nói về việc học hành. Hãy đặt một câu với một trong 3 cặp từ trái nghĩa đó Bài tập 3: Cho đoạn văn: “Khi đi từ khung cửa hẹp của ngôi nhà nhỏ, tôi ngơ ngác nhìn ra vùng đất rộng bên ngoài với đôi mắt khù khờ. Khi về, ánh sáng mặt trời những miền đất lạ bao la soi sáng mỗi bước tôi đi. Tôi nhìn rõ quê hương hơn, thấy được xứ sở của mình đẹp hơn ngày khởi cuộc hành trình". (Theo ngữ văn 7) a) Tìm các cặp từ trái nghĩa có trong đoạn văn trên. b) Nêu tác dụng của các cặp từ trái nghĩa đó trong việc thể hiện nội dung của đoạn văn

`I`. Các từ không cùng nghĩa với các từ còn lại:

`1`. Tổ tiên, tổ quốc, đất nước, giang sơn, sông núi, nước nhà, non sông, nước non, non nước.

`->` Từ không cùng nghĩa là Tổ tiên.

⇔ Các từ khác đều là những từ nói về đất nước, riêng tổ tiên là từ nói về những con người thuộc dòng họ, thế hệ đầu tiên của nơi nào đó.

`2`. Quê hương, quê quán, quê cha đất tổ, quê hương bản quán, quê mùa, quê hương xứ sở, nơi chôn rau cắt rốn.

`->` Từ không cùng nghĩa là Quê mùa.

⇔ Các từ khác đều nói về nơi mình lớn lên và sinh ra, chỉ riêng từ quê mùa chỉ sự nghèo đói, khổ sở của những người ăn xin, người từ quê mới lên khi giao tiếp trong xã hội,..

`I``I`. Ba cặp từ trái nghĩa được sử dụng để nói về việc học hành:

`->` Chăm chỉ - Lười biếng.

`->` Hăng hái - Rụt rè.

`->` Học giỏi - Học yếu.

⇔ Trong giờ học, Phong luôn là người hăng hái phát biểu.

⇔ Là một học sinh mới chuyển trừơng, Linh khá rụt rè khi giao tiếp với các bạn cùng lớp.

`I``I``I`. Theo đoạn văn, ta có:

`1`. Các cặp từ trái nghĩa được sử dụng: 

`->` Đi - Về.

`->` Rộng - Hẹp.

`2`. Tác dụng của các cặp từ trái nghĩa đó trong việc thể hiện nội dung đoạn văn là làm cho sự vật được nổi bật, những chi tiết trong câu văn, thwo cũng được đối lập hoàn hảo với nhau. Sâu hơn trong bài ta sẽ thấy và tượng tượng rõ được cuộc hành trình, tình cả của tác giả dành cho quê hương.