ĐỀ SỐ 9: “Thương thay thân phận con tằm, Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ. Thương thay lũ kiến li ti, Kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi. Thương thay hạc lánh đường mây, Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi. Thương thay con cuốc giữa trời, Dầu kêu ra máu có người nào nghe”. Đọc bài ca dao trên và trả lời các câu hỏi sau: a. Bài ca dao trên thuộc chùm ca dao nào? Bài số mấy? b. Trong bài ca dao trên tác giả dân gian sử dụng những biện pháp tu từ nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng những biện pháp tu từ đó? c. Thông qua hình ảnh những con vật quen thuộc, tác giả dân gian muốn nói tới ai? d. Viết cảm nhận về bài ca dao than thân khiến em cảm động nhất.

$Vy$ $gửi$

$a$

Chùm ca dao than thân. Bài số 2.

$b$

Trong bài ca dao trên tác giả dân gian sử dụng những biện pháp tu từ ẩn dụ

→ Ẩn dụ cho những người dân xã hội phong kiến.

Trong bài ca dao trên tác giả dân gian sử dụng những biện pháp tu từ điệp ngữ.

→ Điệp ngữ "Thương thay" nhấn mạnh sự đau khổ của nhân vật.

$c$

Tác giả dân dan muốn nói về những nhân vật người dân ở xã hội phong kiến.

$d$

Thương thay thân phận con tằm,

Kiếm ăn được mấy phải nằm nhả tơ.

Thương thay lũ kiến li ti,

Kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi.

Thương thay hạc lánh đường mây,

Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi.

Thương thay con cuốc giữa trời,

Dầu kêu ra máu có người nào nghe

Thương thay cho những con tằm chẳng ăn được mấy phải bị bóc lột, hành hạ. Thương thay lũ kiến li ti, kiếm ăn được mấy phải đi tìm mồi là thương cho nỗi khổ chung của những thân phận nhỏ nhoi, suốt đời xuôi ngược vất vả làm lụng mà vẫn cơ cực, nghèo khổ. Thương thay hạc lánh đường mây, Chim bay mỏi cánh biết ngày nào thôi là thương cho những cuộc đời phiêu bạt, lận đận để kiếm sống qua ngày. Tóm lại, bài thơ là lời than thở, than trách của những người dân phong kiến xưa. Bị bóc lột hành hạ.