Bài tập về văn bản “Sông núi nước Nam”: Câu 1: Ghi lại chính xác bài thơ (bản phiên âm và dịch thơ) Câu 2: Nêu tên tác giả và cho biết hoàn cảnh sáng tác bài thơ. Câu 3: Bài thơ được làm theo thể thơ nào? Nêu những đặc điểm nổi bật của thể thơ này. Câu 4: Trong bản phiên âm của bài thơ, tác giả viết : " Nam quốc sơn hà Nam đế cư”. Có thể thay từ «đế » trong câu thơ bằng từ « vương » được không ? Vì sao ? Câu 5: Vì sao bài thơ trên được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ? Câu 6: Qua bài thơ, em thấy được tình cảm, thái độ gì của người viết? Câu 7: Sau khi học bài thơ “Nam quốc sơn hà”, em nghĩ: học sinh cần làm những gì để góp phần xây dựng đất nước thêm vững mạnh, giàu đẹp?

Câu 1: 

Phiên âm :

Nam quốc sơn hà Nam đế cư

Tiệt nhiên phận định tại thiên thư

Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm

Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.

Dịch thơ :

Sông núi nước Nam vua Nam ở
Vằng vặc sách trời chia xứ sở
Giặc dữ cơ sao phạm đến đây
Chúng mày nhất định phải tan vỡ.

Câu 2:

-Tác giả: *Có 2 ý kiến :

• Chưa rõ tác giả bài thơ là ai.
• Sau này có nhiều sách ghi là Lý Thường Kiệt.

-Hoàn cảnh sáng tác:* Có nhiều lời kể:

+Trong đó truyền thuyết được nhiều người tin tưởng nhất kể như sau: Năm 1077, quân Tống do Quách Quỳ chỉ huy xâm lược nước ta. Vua Lí Nhân Tông sai Lí Thường Kiệt đem quân chặn giặc ở phòng tuyến sông Như Nguyệt, bỗng một đêm, quân sĩ nghe từ trong đền thờ hai anh em Trương Hống và Trương Hát có tiếng ngâm bài thơ này.

Câu 3:Đặc điểm của thể thơ:

• Số câu : 4 câu , mỗi câu 7 chữ
• Hiệp vần : gieo vần ở câu 1,2,4 ; ngắt ở nhịp : 4/3,3/4

a.Thể thơ: thất ngôn tứ tuyệt

Câu 5:

 -Bài thơ "Sông núi nước Nam" được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta vì nó khẳng định chủ quyền về lãnh thổ của đất nước và nêu cao ý chí quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước mọi kẻ thù xâm lược.