PHIẾU BÀI TẬP ÔN LUYỆN VĂN BẢN “TỨC NƯỚC VỠ BỜ” Bài 1: Đọc kĩ đoạn văn sau rồi trả lời câu hỏi “Người nhà lí trưởng sấn sổ bước đến giơ gậy chực đánh chị Dậu. Nhanh như cắt, chị Dậu năm ngay được gậy của hắn. Hai người giằng co nhau, du đẩy nhau. Kết cục anh chàng“hầu cận” ông lí yếu hơn chị chàng con mọn, hắn bị chị này túm tóc lẳng cho một cái, ngã nhào ra thềm.” Câu 1: Đoạn văn trên trích trong văn bản nào ? Ai là tác giả? Câu 2: Giải thích ý nghĩa nhan đề đoạn trích. Tìm câu tục ngữ khác có ý nghĩa tương tự. Câu 3: Theo em vì sao chị Dậu từ chỗ nhún nhường lại vùng lên chống lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng? Ở chị Dậu có nét đẹp nào tiêu biểu cho người phụ nữ nông dân Việt Nam trong xã hội xưa? Câu 5: Viết đoạn tổng – phân – hợp 12 câu làm rõ nhận định: Chị Dậu tiêu biểu cho vẻ đẹp của người phụ nữ nông dân, vừa giàu tình yêu thương vừa có sức phản kháng tiềm tàng, mạnh mẽ. Trong đoạn có sử dụng một câu bị động (gạch chân và chú thích rõ). Bài 2: Đọc ngữ liệu sau và trả lời các câu hỏi bên dưới: “Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất, chạy đến đỡ lấy tay hắn: - Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha cho! - Tha này! Tha này! Vừa nói hắn vừa bịch luôn vào ngực chị Dậu mấy bịch rồi lại sấn đến để trói anh Dậu. Hình như tức quá không thể chịu được, chị Dậu liều mạng cự lại: - Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ! Cai lệ tát vào mặt chị Dậu một cái đánh bốp, rồi hắn cứ nhảy vào cạnh anh Dậu. Chị Dậu nghiến hai hàm răng: - Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!” (Ngữ văn 8- tập 1) Câu 1: Nêu xuất xứ của đoạn ngữ liệu trên. Câu 2: Theo em dấu hai chấm được sử dụng trong đoạn văn trên có tác dụng gì ? Câu 3: Đoạn trích trên được kể theo ngôi thứ mấy? Dấu hiệu chính để nhận biết ngôi kể này? Câu 4: Phân tích cấu tạo của câu sau đây và cho biết đó là câu đơn hay câu ghép. - Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ! Câu 5: Chú ý vào các từ in đậm, xác định vị thế xã hội, thái độ, tính cách của hai nhân vật (chị Dậu và cai lệ) trong đoạn trích. Nhận xét về sự thay đổi trong cách xưng hô của chị Dậu và giải thích lí do. Câu 6: Khái quát giá trị nội dung, nghệ thuật văn bản chứa đoạn văn trên. Từ nội dung văn bản đó, em rút ra được quy luật gì trong cuộc s

Bài 1/

1/ Đoạn văn trên trích trong văn bản "Tức nước vỡ bờ" của nhà văn Ngô Tất Tố.

2/

- "Tức nước vỡ bờ" phản ánh quy luật tất yếu trong cuộc sống: ở đâu có áp bức, ở đó có đấu tranh.

- Câu tục ngữ tương tự: Con giun xéo lắm cũng quằn.

3/

Chị Dậu từ chỗ nhún nhường đã vùng lên chống lại bọn cai lệ và người nhà lí tưởng bởi trước những van xin của chị, bọn cai lệ chẳng những không tha mà còn xông vào đánh anh Dậu đang ốm yếu (người ốm như vậy bị đánh đập sẽ không sống nổi nữa). Xuất phát từ tình thương chồng con, chị Dậu đã vùng lên chống lại sự áp bức của bọn cường hào đoạt thủ để bảo vệ gia đình mình.

4/

Chị Dậu trong đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" của nhà văn Ngô Tất Tố mang những vẻ đẹp đáng quý của người phụ nữ Việt Nam. Trước hết, chị là người vợ, người mẹ giàu tình yêu thương.  Chồng chị Chị đã làm mọi cách để có tiền nộp sưu thuế cho chồng, chăm sóc khi anh Dậu bị đánh đập, dũng cảm chống lại bọn cai lệ để bảo vệ chồng. Chị còn hết lòng thương con, đau như cắt từng khúc ruột khi phải bán đi đứa con mình đứt ruột đẻ ra để có tiền nộp sưu. Ẩn chứa trong chị còn là sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Chị quỳ xuống van xin khất tiền sưu cho chồng mình, khi bọn cai lệ không tha mà còn xông vào đánh anh Dậu chị đã vùng lên chống trả: ”Mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem”. Chị đánh khiến cho cai lệ ngã chổng quèo ra mặt đất, bọn nhà lí trưởng xông bị chị túm tóc lẳng cho một cái ngã nhào ra thềm. Thái độ của chị Dậu phản ánh quy luật tất yếu: có áp bức có đấu tranh, đứng lên chống lại những cái xấu xa để bảo vệ gia đình, bảo vệ chính nghĩa. Như vậy, chị Dậu chính là đại diện cho người phụ nữ nông dân Việt Nam vừa giàu tình yêu thương, vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.

Bài 2/

1/ Đoạn văn trên trích trong văn bản "Tức nước vỡ bờ" của nhà văn Ngô Tất Tố.

2/ Dấu hai chấm được sử dụng để báo hiệu phần giải thích, liệt kê các sự việc diễn ra liên quan đến câu trước đó.

3/  Đoạn trích trên được kể theo ngôi thứ 3, người kể đã gọi tên nhân vật: chị Dậu, anh Dậu, Cai lệ và giấu mình đi.

4/ 
"Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!" là câu ghép có 2 cụm chủ vị
- Cụm CV thứ nhất: "Chồng tôi đau ốm"
+ Chủ ngữ 1: Chồng tôi
+ Vị ngữ 1: đau ốm
- Cụm CV thứ 2: "Ông không được phép hành hạ"
+ Chủ ngữ 2: Ông
+ Vị ngữ 2: Không được phép hành hạ
5/

- Chị Dậu là người nông dân nghèo, thái độ nhún nhường đến ngang hàng, tính cách giàu tình yêu thương chồng con

- Cai lệ là người có chức quyền trong xã hội, thái độ hung hãn, tính cách kiêu ngạo, hống hách
Chị Dậu từ xưng "cháu" với "ông" đã chuyển sang "mày" với "bà" là dấu hiệu của sự phản kháng, chị đã vùng lên đấu tranh, đặt mình ở vị thế ngang hàng, trực diện với kẻ thù, thể hiện thái độ dũng cảm, ngang tàng trước áp bức, bóc lột để bảo vệ chồng mình.

6/  Giá trị nội dung: Văn bản "Tức nước vỡ bờ" đã lên án chế độ thực dân nửa phong kiến tàn ác, đẩy nhân dân vào cảnh cùng cực, quẫn bách. Đồng thời ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân, vừa giàu tình yêu thương vừa mang sức sống tiềm tàng mạnh mẽ.

Giá trị nghệ thuật:

- Nghệ thuật tương phản làm nổi bật tính cách nhân vật.

- Xây dựng tình huống truyện đặc sắc

- Phân tích diễn biến tâm lý nhân vật

- Ngôn ngữ hiện thực, hàm xúc.

Văn bản phản ánh quy luật tất yếu trong cuộc sống: có áp bức thì có đấu tranh.