Vì sao thanh điệu được gọi và là loại âm vị siêu đoạn tính ? Âm vị thanh điệu khác với các ấm vị nguyên âm phụ âm ở điểm nào ? Lấy ví dụ?

Giữa các phương ngữ của tiếng Việt có nhiều khác biệt về thanh điệu. Về mặt chính tả, các thanh điệu được xếp thành sáu loại: ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng. Các thanh khác nhau về

• Độ cao
• Độ dài
• Biến thiên giai điệu
• Cường độ
• Cách phát âm

Không như các ngôn ngữ Mỹ bản địa, Phi hay Trung Quốc, thanh điệu của tiếng Việt không hoàn toàn dựa vào sự biến điệu của thanh, thay vào đó dựa vào nhiều yếu tố phức tạp khác nhau (bao gồm cách phát âm, cao độ, độ dài, nguyên âm, vv). Cho nên nói chính xác thì tiếng Việt là ngôn ngữ giàu ngữ vực chứ không phải là ngôn ngữ "thuần" thanh điệu.^[15]

Trong chính tả, dấu thanh được viết trên hoặc dưới nguyên âm.