Đề bài: Viết bài văn phân tích truyện ngắn bố tôi của Cao Thị Tỵ
BỐ TÔI Ngoại kể rằng Mẹ tôi mất sớm vì một căn bệnh hiểm nghèo khi hai anh em tôi vẫn còn rất nhỏ, lúc đó em tôi mới một tuổi, còn tôi mới lên ba, cú sốc quá lớn khiến Bố tôi sầu não ủ ê đến hàng mấy năm trời vẫn chưa nguôi ngoai. |
Bài mẫu số 1
Thời gian trôi đi, bốn mùa luân chuyển con người chỉ xuất hiện một lần trong đời và cũng chỉ một lần ra đi mãi mãi vào cõi vĩnh hằng. Nhưng những gì là thơ là văn là nghệ thuật đích thực thì tồn tại mãi mãi với thời gian. “Tác phẩm Bố tôi” của tác giả Cao Thị Tỵ là một trong những tác phẩm nghệ thuật như thế.
Truyện ngắn "Bố tôi" của Cao Thị Tỵ là một tác phẩm xúc động, ca ngợi tình phụ tử thiêng liêng, sự hy sinh và tình yêu thương vô bờ bến của người cha dành cho các con trong hoàn cảnh khó khăn. Qua đó, tác giả không chỉ tái hiện lại hình ảnh người cha đầy nghị lực mà còn truyền tải thông điệp sâu sắc về giá trị gia đình và lòng hiếu thảo.
Ngay từ những dòng đầu tiên, truyện đã dẫn dắt người đọc vào một hoàn cảnh đầy éo le: hai đứa trẻ mồ côi mẹ từ khi còn rất nhỏ. Nhân vật “tôi” chỉ mới lên ba, còn em mới một tuổi khi mẹ mất. Nỗi đau mất mẹ không chỉ là một vết thương lớn trong lòng người cha mà còn là thiệt thòi không gì bù đắp được với hai đứa trẻ. Người mẹ, biểu tượng của sự dịu dàng, chở che, nay không còn, để lại khoảng trống vô tận trong gia đình. Trong hoàn cảnh ấy, người cha đã trở thành chỗ dựa duy nhất, vừa làm cha, vừa làm mẹ, gồng gánh trách nhiệm nuôi dạy hai con thơ.
Hình ảnh người cha được khắc họa rõ nét qua từng chi tiết chân thực. Dù bận rộn với công việc mưu sinh, ông vẫn luôn dành thời gian để vỗ về, chăm sóc con. Ông ru con bằng những bài thơ thay cho những lời ru ngọt ngào của người mẹ. Đặc biệt, bài thơ "Bầm ơi" được ông đọc đi đọc lại mỗi lần đưa các con vào giấc ngủ. Bài thơ ấy không chỉ là lời ru mà còn là nỗi lòng của người cha, là sự sẻ chia nỗi đau và tình thương yêu vô hạn dành cho các con. Hình ảnh ông nghẹn ngào, xúc động khi đọc bài thơ đã thể hiện trọn vẹn nỗi đau mất mát và tình cảm dạt dào mà ông dành cho gia đình nhỏ bé của mình.
Tình yêu thương của người cha không dừng lại ở những lời nói hay hành động nhỏ nhặt. Đó là tình cảm mãnh liệt được thể hiện qua sự hy sinh thầm lặng. Khi họ hàng khuyên ông đi bước nữa, ông thẳng thắn từ chối, vì lo lắng cho hạnh phúc của các con. Ông không muốn các con phải chịu cảnh “dì ghẻ con chồng”, sợ rằng tình cảm gia đình sẽ bị sứt mẻ. Lòng kiên định và sự hy sinh của ông cho thấy một trái tim giàu yêu thương, đặt hạnh phúc của con lên trên tất cả, kể cả niềm vui cá nhân của chính mình.
Cuộc sống mưu sinh của người cha đầy vất vả. Ông làm đủ mọi công việc nặng nhọc như phụ hồ, đào ao, đào giếng để kiếm tiền nuôi con. Dù khó khăn, ông luôn chu đáo lo cho các con, từ việc đưa đón đúng giờ đến việc mua xe đạp để con có phương tiện đi học. Những chi tiết này tuy giản dị nhưng đầy ý nghĩa, làm nổi bật hình ảnh một người cha tận tụy, hết lòng vì con.
Khi ông lâm bệnh, tình yêu thương và trách nhiệm với các con vẫn không hề giảm sút. Dù mệt mỏi, ông vẫn khuyên con tiếp tục học tập và không để các con phải lo lắng. Nhưng những lo toan không ngừng nghỉ ấy đã bào mòn sức khỏe của ông, và rồi ông ra đi trong sự tiếc nuối và ân hận của người con. Đoạn kết truyện khiến người đọc nghẹn ngào: sự ra đi của người cha không chỉ để lại nỗi mất mát lớn mà còn thức tỉnh lòng hiếu thảo và trách nhiệm trong lòng người con, một bài học sâu sắc về giá trị gia đình và tình phụ tử.
Tình cha, như truyện đã khắc họa, không mềm mại, dịu dàng như tình mẹ, mà là sự bảo vệ, che chở lặng lẽ nhưng vô cùng lớn lao. Cha là người gánh vác, hy sinh vì con cái mà không mong cầu hồi đáp, là nguồn động viên mạnh mẽ nhất giúp con vững bước trên đường đời. Qua truyện ngắn "Bố tôi", chúng ta cảm nhận sâu sắc hơn về tình yêu thương, sự hy sinh thầm lặng của cha và ý thức được giá trị của gia đình. Tác phẩm không chỉ làm lay động lòng người mà còn là lời nhắc nhở: hãy yêu thương và trân trọng cha mẹ khi còn có thể.
Bài mẫu số 2
Nhà văn Nguyễn Đình Thi từng khẳng định: “Văn chương trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật.” Quả thực, văn học chân chính không chỉ đơn thuần là những con chữ nằm thẳng đơ trên những trang giấy mà phải xuất phát từ những điều bình dị, chân thực nhất trong cuộc sống, phản ánh những cảm xúc sâu lắng của con người. Một trong những đề tài quen thuộc nhưng luôn khiến người đọc rung động chính là tình cảm gia đình, đặc biệt là tình phụ tử - thứ tình cảm thiêng liêng, cao đẹp nhưng cũng thường lặng lẽ, ít được bộc lộ. Nếu Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng hay Cổng trường mở ra của Lý Lan ca ngợi tình cảm của cha mẹ dành cho con cái bằng những khoảnh khắc giản dị nhưng thấm thía thì Bố tôi của Cao Thị Tỵ lại mang đến một câu chuyện đầy xúc động về sự hy sinh âm thầm của một người cha đơn thân.
Ngay từ những dòng đầu tiên của truyện, Cao Thị Tỵ đã mở ra một bối cảnh đầy mất mát: mẹ của hai anh em nhân vật kể chuyện qua đời khi các em còn quá nhỏ để lại người bố đơn độc trong nỗi đau khôn nguôi. Cái chết của người vợ không chỉ là cú sốc tinh thần mà còn đặt lên vai người cha gánh nặng “gà trống nuôi con”. Tác giả đã khắc họa nỗi đau ấy bằng chi tiết: “Cú sốc quá lớn khiến bố tôi sầu não ủ ê đến hàng mấy năm trời vẫn chưa nguôi ngoai.” Không chỉ mất đi người bạn đời, người cha ấy còn đối diện với trách nhiệm vừa làm cha, vừa làm mẹ, chăm sóc cho hai đứa trẻ thơ dại. Thấu hiểu những khó khăn của ông, họ hàng khuyên bố tục huyền để có người sớm hôm chăm sóc nhưng ông kiên quyết từ chối. Ông hiểu rằng, cảnh “dì ghẻ con chồng” có thể làm tổn thương con cái, nhất là khi có thêm con chung thì chuyện sứt mẻ tình cảm khó tránh khỏi. Ông chấp nhận hi sinh hạnh phúc riêng để bảo vệ các con, để dành trọn tình yêu thương cho hai đứa trẻ. Nhưng sự hi sinh ấy không chỉ dừng lại ở đó. Vì con, ông lao động vất vả, làm đủ nghề nặng nhọc từ phụ hồ, đào ao, đào giếng, miễn sao có thể kiếm tiền nuôi con ăn học. Dù nhọc nhằn là thế, ông vẫn luôn chu đáo, chưa từng để con phải đứng trước cổng trường chờ đợi. Thế nhưng, sự hi sinh lặng thầm ấy dần bào mòn sức khỏe của ông. Khi ngã bệnh, nằm trong bệnh viện, ông vẫn chỉ lo lắng cho con, không muốn con nghỉ học để chăm mình. Và rồi, bi kịch đau đớn nhất đã đến: ông qua đời để lại hai đứa con bơ vơ với nỗi ân hận khôn nguôi. Câu nói của đứa con “Giá như con biết thương và giúp đỡ bố nhiều hơn.” chính là sự khép lại cho chuỗi mất mát trong cuộc đời người cha. Cả cuộc đời ông là những hi sinh lặng lẽ, không một lời oán thán để rồi cuối cùng, ông ra đi trong sự nhọc nhằn nhưng cũng trong tình yêu thương trọn vẹn dành cho con. Những mất mát ấy không chỉ khắc họa hình ảnh một người cha tận tụy mà còn gợi lên trong lòng người đọc những suy ngẫm sâu sắc về lòng hiếu thảo và sự trân trọng tình thân.
Tình yêu thương của người cha trong truyện Bố tôi không thể hiện qua những lời nói hoa mỹ mà được khắc họa bằng những hành động giản dị nhưng đầy ấm áp. Dù bận rộn với công việc mưu sinh, ông vẫn luôn dành cho con sự chăm sóc tận tình. Chưa bao giờ ông để con phải chờ đợi trước cổng trường bởi với ông con luôn là ưu tiên hàng đầu. Mỗi khi đi xa về, ông luôn có quà cho con dù chỉ là những món quà nhỏ bé nhưng chứa đựng sự yêu thương vô bờ. Khi con lên cấp hai, dù hoàn cảnh khó khăn, ông vẫn cố gắng mua cho con một chiếc xe đạp cũ để tiện đường đến trường. Chi tiết này khiến người đọc không khỏi xúc động bởi nó cho thấy người cha luôn mong muốn con có cuộc sống đủ đầy, thuận lợi nhất có thể, dù bản thân phải chật vật, vất vả đến nhường nào.
Không chỉ yêu thương con bằng sự quan tâm, chăm sóc, người cha còn thể hiện lòng kiên định và ý chí mạnh mẽ trong việc bảo vệ con khỏi những tổn thương có thể xảy đến. Trước những lời khuyên của họ hàng về việc tục huyền để có người cùng chăm sóc con cái, ông vẫn cương quyết từ chối. Đối với ông, hạnh phúc cá nhân không quan trọng bằng việc con cái được nuôi dạy trong một môi trường trọn vẹn tình thương. Quan niệm “dì ghẻ con chồng” khiến ông lo sợ con mình phải chịu thiệt thòi và vì thế, ông chấp nhận sống cô độc để bảo vệ con khỏi những tổn thương tình cảm. Sự kiên quyết ấy không chỉ thể hiện trách nhiệm mà còn cho thấy sự hy sinh lớn lao, khi ông chấp nhận đánh đổi cả hạnh phúc riêng để mang lại sự bình yên cho con mình.
Thế nhưng, sự hy sinh của người cha không chỉ dừng lại ở những quyết định lớn lao mà còn thể hiện qua chính những vất vả trong cuộc sống thường ngày. Để có thể nuôi con khôn lớn, ông không ngại làm những công việc nặng nhọc như phụ hồ, đào ao, đào giếng – những công việc đòi hỏi nhiều sức lực nhưng lại chẳng mấy ai muốn làm. Dẫu vậy, chưa bao giờ ông than vãn hay để con thấy được nỗi nhọc nhằn ấy. Sự hy sinh âm thầm ấy càng trở nên đau xót hơn khi chính những tháng ngày lao động kiệt quệ đã khiến ông đổ bệnh. Ngay cả khi nằm trên giường bệnh, ông vẫn không muốn con phải lo lắng, vẫn mong con tiếp tục việc học. Và rồi, ông ra đi để lại cho con không chỉ nỗi mất mát mà còn cả niềm ân hận day dứt. Cả cuộc đời ông là một hành trình yêu thương và hy sinh thầm lặng, không một lời than phiền, không một mong cầu báo đáp nhưng lại trở thành một bài học lớn lao về tình phụ tử thiêng liêng và sự trân trọng những hy sinh của đấng sinh thành.
Nỗi ân hận của người con trong truyện Bố tôi là một kết thúc đầy xót xa khiến lòng người đọc trĩu nặng bởi sự day dứt muộn màng. Tình yêu thương của cha vốn âm thầm, lặng lẽ như dòng chảy dịu dàng của một con sông, bao bọc con cái trong sự chở che bền bỉ, không ồn ào, không khoa trương. Nhưng đôi khi, chính sự âm thầm ấy lại khiến con cái vô tình không nhận ra cho đến khi mọi thứ đã quá muộn. Người con trong truyện đã lớn lên trong vòng tay cha mà chưa một lần thật sự nghĩ về những nhọc nhằn, vất vả cha đang gánh chịu. Cậu vô tư đón nhận những món quà nhỏ, những buổi đưa đón đúng giờ, những bữa cơm ấm áp mà không biết rằng để có được những điều tưởng chừng giản đơn ấy, cha đã phải còng lưng làm lụng vất vả, ngày ngày gắng gượng với những công việc nặng nhọc, mưu sinh chỉ mong con có một cuộc sống đủ đầy hơn. Để rồi đến khi cha đổ bệnh, khi nhìn thấy thân hình gầy guộc, xanh xao của cha trên giường bệnh, cậu mới bàng hoàng nhận ra sự kiệt quệ của cha không phải chỉ trong một ngày mà là kết quả của cả một quãng đời dài gánh vác. Lần đầu tiên, cậu muốn được làm điều gì đó cho cha, muốn nghỉ học để ở bên cạnh chăm sóc, bù đắp lại những tháng ngày vô tâm. Nhưng tất cả đã quá muộn. Cha ra đi, mang theo bao yêu thương chưa kịp nói để lại cho cậu một nỗi ân hận khôn nguôi. Câu cảm thán “Bố ơi! Giá như con biết thương và giúp đỡ bố nhiều hơn.” không chỉ là tiếng khóc xé lòng mà còn là sự hối tiếc tột cùng khi nhận ra rằng, tình yêu của cha quá bao la nhưng con chưa kịp đáp đền. Đọc đến đây, người ta không thể không tự hỏi: đã bao giờ mình thực sự dành thời gian để hiểu và trân trọng những hy sinh của cha mẹ hay chưa? Tác giả để lại một bài học thấm thía: khi còn có thể hãy yêu thương và trân trọng những người thân yêu bởi đôi khi, sự nhận ra lại đến quá muộn và không ai có thể quay ngược thời gian để sửa chữa những điều chưa kịp làm.
Tác phẩm không chỉ là một câu chuyện cảm động về tình phụ tử mà còn mang giá trị nhân văn sâu sắc khiến người đọc phải suy ngẫm về tình cảm gia đình và lòng hiếu thảo. Trước hết, về giá trị nội dung, tác phẩm ca ngợi tình yêu thương vô bờ bến và sự hy sinh thầm lặng của người cha dành cho con. Đồng thời truyện còn gửi gắm bài học về sự trân trọng và biết ơn: khi còn có thể, hãy yêu thương và quan tâm đến cha mẹ bởi sự nhận ra muộn màng đôi khi chỉ để lại những ân hận khôn nguôi. Bên cạnh nội dung ý nghĩa, tác phẩm còn ghi dấu ấn bởi những giá trị nghệ thuật đặc sắc. Cách kể chuyện chân thực, dung dị nhưng đầy cảm xúc giúp câu chuyện dễ dàng chạm đến trái tim người đọc. Ngôn ngữ trong truyện mộc mạc, gần gũi nhưng lại có sức lay động mạnh mẽ, đặc biệt là những đoạn miêu tả nội tâm của nhân vật người con khi nhận ra sự hy sinh của cha. Hình ảnh, chi tiết giàu tính biểu cảm như giọt nước mắt lặng lẽ của cha, món quà nhỏ mỗi lần đi xa về hay câu nói nghẹn ngào cuối truyện đều góp phần làm nổi bật chủ đề tác phẩm. Tất cả những yếu tố đó đã hòa quyện để tạo nên một câu chuyện cảm động, không chỉ khắc họa tình phụ tử thiêng liêng mà còn đánh thức trong lòng người đọc những cảm xúc chân thành nhất về gia đình.
"Gia đình là một cái tên, một ngôn từ mạnh mẽ; mạnh hơn lời của những pháp sư hay tiếng đáp của các linh hồn; đó là lời nguyện cầu hùng mạnh nhất." (Charles Dickens). Gia đình không chỉ là nơi nuôi dưỡng thể xác mà còn là chốn neo đậu của tâm hồn, nơi tình yêu thương luôn hiện hữu dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Truyện ngắn Bố tôi của Cao Thị Tỵ là một minh chứng rõ nét cho điều đó. Tác phẩm không chỉ tái hiện cuộc đời lam lũ, vất vả của một người cha mà còn mang đến bài học sâu sắc về tình thân và lòng hiếu thảo. Đọc Bố tôi, ta không chỉ xúc động trước tình phụ tử thiêng liêng mà còn tự vấn lại chính mình: Liệu ta đã trân trọng cha mẹ hay chưa? Và nếu chưa, liệu ta có kịp yêu thương họ trước khi quá muộn?
Bài mẫu số 3
Tình phụ tử – tình yêu của người cha dành cho con cái, luôn ẩn chứa những sức mạnh lớn lao mà không dễ dàng bộc lộ ra ngoài. Truyện ngắn Bố tôi của nhà văn Cao Thị Tị chính là bức tranh sống động khắc họa một cách chân thực và sâu sắc tình cảm thiêng liêng ấy, qua hình ảnh người cha – một người đàn ông kiên cường, hy sinh hết mình cho các con, vượt qua tất cả những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
Tình cha khác với tình mẹ, không mềm mại, không dễ dàng biểu hiện ra ngoài bằng những lời ru ngọt ngào hay những cử chỉ âu yếm. Tình yêu của người cha thường âm thầm, mạnh mẽ và kiên trì, biểu hiện qua hành động, qua sự chăm sóc, bảo vệ và gánh vác mọi khó khăn để các con có một cuộc sống tốt đẹp. Người cha không chỉ là trụ cột trong gia đình mà còn là điểm tựa vững chãi cho các con trong suốt hành trình cuộc đời. Trong Bố tôi, nhà văn Cao Thị Tị đã thể hiện hình ảnh người cha như vậy – một người đàn ông chịu thương, chịu khó, hy sinh hết mình vì con. Đặc biệt trong hoàn cảnh nghiệt ngã khi hai đứa trẻ mồ côi mẹ từ rất sớm, người cha đã một mình gánh vác tất cả trách nhiệm, vừa làm cha vừa làm mẹ, để các con có được cuộc sống đủ đầy. Mất mẹ từ khi còn rất nhỏ, nhân vật "tôi" và em trai không chỉ mất đi một người mẹ dịu dàng mà còn thiếu đi sự chăm sóc, che chở của người phụ nữ, những gì không ai có thể thay thế được. Dù công việc mưu sinh vất vả, cha vẫn luôn dành thời gian chăm sóc, vỗ về các con. Đặc biệt là qua những bài thơ như "Bầm ơi", người cha không chỉ ru con ngủ mà còn gửi gắm tình yêu thương, nỗi niềm và cả sự tiếc nuối về cuộc sống thiếu vắng tình mẹ. Giọng nói của người cha, dù không ngọt ngào như bà ngoại, nhưng vẫn là nơi chốn bình yên, là bờ vai vững chãi để con tựa vào trong suốt cuộc đời.
Một trong những phẩm chất nổi bật của người cha trong tác phẩm là sự hy sinh không mệt mỏi. Trong một xã hội đầy khó khăn, người cha đã không ngừng làm việc vất vả, lăn lộn với cuộc sống để có thể nuôi nấng con cái nên người. Dù phải đối diện với bao vất vả, ông chưa bao giờ tỏ ra yếu đuối hay thiếu trách nhiệm. Ngược lại, ông luôn là người che chở, bảo vệ các con trong những khoảnh khắc khó khăn nhất của cuộc đời. Chưa bao giờ ông nghĩ đến việc đi bước nữa dù người thân khuyên can. Lý do không phải vì ông không cần tình yêu riêng, mà vì ông sợ rằng một người phụ nữ khác sẽ làm tổn thương các con mình. Sự hy sinh này không chỉ là sự lựa chọn về mặt cảm xúc mà còn là trách nhiệm lớn lao đối với những đứa con thơ dại. Ông chấp nhận từ bỏ hạnh phúc riêng để giành trọn tình yêu, sự chăm sóc cho các con. Và đó là một trong những hy sinh lớn lao nhất mà một người cha có thể dành cho con cái mình.
Tình yêu của người cha trong truyện ngắn Bố tôi tuy không khoa trương, không ầm ĩ nhưng luôn là một động lực lớn lao để nhân vật "tôi" và em trai vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống. Cha làm việc quần quật suốt cả đời, hy sinh không biết bao nhiêu thứ nhưng chưa bao giờ để các con cảm thấy thiếu thốn tình cảm. Tuy nhiên, chỉ khi người cha mắc bệnh và qua đời, nhân vật "tôi" mới nhận ra hết những hy sinh và tình yêu vô bờ bến mà cha dành cho mình. Sự cảm nhận muộn màng này chính là một nỗi buồn sâu sắc trong câu chuyện. Khi cha còn sống, "tôi" đã không thể nhận ra hết được giá trị của tình yêu cha dành cho mình. Đến khi cha qua đời, "tôi" mới cảm thấy trống vắng, cảm thấy thiếu vắng một phần quan trọng trong cuộc đời mình. Đó là khoảnh khắc đau đớn mà bất kỳ đứa con nào cũng có thể trải qua khi đánh mất đi người cha của mình – người đã lặng lẽ hy sinh cả đời vì con cái mà không bao giờ đòi hỏi sự báo đáp.
Thông qua câu chuyện Bố tôi, tác giả Cao Thị Tị không chỉ khắc họa tình phụ tử thiêng liêng mà còn gửi gắm một thông điệp sâu sắc về sự quan trọng của gia đình và tình cảm ruột thịt. Mỗi người cha trong cuộc đời đều xứng đáng được trân trọng và yêu thương, bởi tình yêu của họ là thứ tình cảm vô giá mà không thể đo đếm bằng bất kỳ tiêu chuẩn nào. Chính sự hy sinh thầm lặng của người cha là nền tảng vững chắc cho sự phát triển và hạnh phúc của mỗi gia đình. Truyện ngắn Bố tôi là lời nhắc nhở mỗi chúng ta về việc hãy biết trân trọng và yêu thương những người thân yêu, đặc biệt là những người cha – những người đã hy sinh tất cả để mang lại cho con cái một cuộc sống tốt đẹp hơn. Chỉ khi mất đi, chúng ta mới nhận ra giá trị vô giá của tình yêu cha dành cho mình. Chính vì vậy, trước khi quá muộn, hãy thể hiện sự yêu thương và biết ơn đối với những người cha của mình.
Bố tôi là một tác phẩm xúc động, mang lại cho người đọc những cảm xúc sâu sắc về tình cha, tình yêu thương gia đình. Qua câu chuyện, nhà văn Cao Thị Tị đã thể hiện sự mạnh mẽ, kiên cường và tình yêu vô bờ bến của người cha dành cho con cái. Tình cha trong tác phẩm là một tình cảm không dễ dàng bộc lộ ra ngoài, nhưng lại chính là nguồn động viên, là sức mạnh vô hình giúp con cái vượt qua mọi thử thách trong cuộc sống. Câu chuyện không chỉ khắc họa tình cảm gia đình mà còn gửi gắm thông điệp về sự hy sinh, lòng biết ơn và sự trưởng thành của con cái trong mối quan hệ thiêng liêng này.
Trên đây là những bài văn phân tích truyện ngắn Bố tôi được đóng góp bởi thành viên của Hoidap247.com. Bạn cảm nhận như thế nào về những bài văn này, hãy để lại đánh giá hoặc gửi bài làm của bạn để nọi người cùng tham khảo nhé!